Określanie zawartości cukru w moszczu

Ta pomoc jest przeznaczona dla wszystkich, którzy potrzebują przeliczać zawartość cukru w roztworze na inne skale ilości cukru (słodkości). Ponieważ każda skala wywodzi się z innej zasady określania zawartości cukru, otrzymane wyniki nie są i nie mogą by absolutnie dokładne. Są jednak wystarczające do celów praktycznych.

---

Do pomiaru zawartości cukru w winogronach jest przeznaczony RWN10-ATC, który zawiera skale Czechosłowackiego mormalizowanego moszczomierza (°ČNM, °NM), Klosterneuburskiego moszczomierza (°KMW, °Kl, Babo), moszczomierza Oechslego (°Oe) oraz uniwersalną skalę Brixa (°Bx). Oprócz nich zawiera również skalę do szacowania naturalnej objętościowej mocy alkoholu %VOL na podstawie pomierzonej ilości cukru przez Czechosłowacki normalizowany moszczomierz (patrz załącznik do ustawy nr 321/2004 Dz. U. RCz).

---

Tabela zawartości cukru w winogronach do win z oznaczeniem

Niemieckie wina z oznaczeniem

Oznaczenie (Prädikat)	Das minimale Mostgewicht	Przykłady wymogów		Minimalna wymagana objętość alkoholu w dojrzałym winie
	Zależy od rodzaju szczepu winogron i od regionu winiarskiego	Riesling von der Mosel	Riesling aus dem Rheingau
Kabinett	67 – 82 °Oe	70 °Oe	73 °Oe	7 %
Spätlese	76 - 90 °Oe	76 °Oe	85 °Oe	7 %
Auslese	83 - 100 °Oe	83 °Oe	95 °Oe	7 %
Beerenauslese, Eiswein	110 - 128 °Oe	110 °Oe	125 °Oe	5.5 %
Trockenbeerenauslese	150 - 154 °Oe	150 °Oe	150 °Oe	5.5 %

Czeska klasyfikacja win z oznaczeniem

Wino z oznaczeniem	Czechosłowacki normalizowany moszczomierz [°NM]
Cabinet	Produkowane z winogron, które osiągnęły minimalną zawartość cukru naturalnego 19 stopni.
Późny zbiór	Produkowane z winogron, które osiągnęły minimalną zawartość cukru naturalnego 21 stopni.
Wybór z winogron	Produkowane z winogron, które osiągnęły minimalną zawartość cukru naturalnego 24 stopni.
Wybór z jagód	Produkowane z wybranych jagód, które osiągnęły minimalną zawartość cukru naturalnego 27 stopni.
Wybór z jagód botrytowych	Produkowane z wybranych jagód, które osiągnęły minimalną zawartość cukru naturalnego 32 stopni.
Wino lodowe	Produkowane z winogron, które zbiera się w temperaturze ok. -7 °C a nawet niższej, podczas zbioru a tłoczenia winogrona zostały zmrożone a pozyskany w ten sposób moszcz osiągał minimum 27 stopni zawartości cukru naturalnego.
Wino słomowe	Produkowane z winogron, które przed włąsnym przetwarzaniem suszyły się przez okres minimum 3 miesięcy na słomie lub trzcinie albo były zawieszone w wietrzonym pomieszczeniu; uzyskany moszcz powinien zawierać przynajmniej 27 stopni cukru naturalnego.

---

Gęstomierz Ballinga, skala Brixa, Mas Sacch, procent wagowy cukru

Określa ilość kilogramów cukru zawartych w 100 kg czystego roztworu cukru w temperaturze 20°C. Jednakowy stosunek określa również skala Brixa, która jest przeznaczona do pomiaru gęstości roztworu refraktometrem.

Czechosłowacki normalizowany moszczomierz

Stosowany w celu określenia zawartości cukru w moszczu, szczególnie na terenie Republiki Czeskiej i Słowacji. Skala uwzględnia wpływ tzw. niecukrów. Wyniki pomiaru obrazują ile kilogramów cukru jest zawartych w 100 litrach moszczu winnego (°NM, niekiedy również °ČNM). Skala 10 - 30 °NM.

Klosterneuburski moszczomierz, Klosterneuburg - Mostwaage, Babo

Stosowany szczególnie w Austrii lub na Węgrzech, generalnie na terenie byłej Monarchii Austro-Węgierskiej. Skalę wprowadził w 1861 roku baron August Wilhelm von Babo (stąd czasami używa się stopni °Babo, aczkolwiek oficjalne stopnie to °KMW, na terenie Czech używa się niekiedy stopni °Kl). Skala uwzględnia wpływ tzw. niecukrów. Wyniki pomiaru obrazują ile kilogramów cukru jest zawartych w 100 kilogramach moszczu.
Na terenie byłej Czechosłowacji tę skalę z czasem zastąpiła skala Czechosłowackiego normalizowanego moszczomierza.

Moszczomierz Oechslego

Stosowany przede wszystkim na terenie Niemiec i Szwajcarii. Skala nie koryguje zawartości niecukrów – poprawkę na niecukry wprowadzamy empirycznie, w zależności od warunków przyrodniczych podczas dojrzewania wina.
Przelicznik na skalę normalizowanego moszczomierza jest tylko orientacyjny, generalnie podaje się, że w latach mniej przyjaznych moszcz zawiera ok. 3% niecukrów (mniej cukru, więcej kwasów), natomiast w latach przyjaznych ok. 2%.